Waar zit het?

Het ellebooggewricht bestaat uit drie botten: het bovenarmbeen, de ellepijp en het spaakbeen. De punt van de elleboog is het uiteinde van de ellepijp. Een andere naam voor die elleboogpunt is olecranon.

Tussen het olecranon en de losse huid erboven zit een slijmbeurs of bursa. Die slijmbeurs kan je doorgaans niet voelen of zien zitten, omdat ze plat en leeg is.

Wat gebeurt er?

De slijmbeurs ontsteekt. Door die ontsteking komt er vocht in de slijmbeurs en zwelt ze op.

Meer over de elleboog

• De elleboog is een gewricht. Elk gewricht is een ‘losvaste’ verbinding tussen verschillende botten: het maakt beweging mogelijk maar houdt die botten tegelijk bij elkaar. Een gewrichtskapsel en bindweefselbanden of ligamenten houden de bewegingen die je maakt binnen de perken, zodat het gewricht niet uit de kom schiet.
• De elleboog bestaat uit drie botten: het bovenarmbot, de ellepijp en het spaakbeen. Elk vormt met de andere twee een afzonderlijk gewricht. Het bovenarmbot is het enige bot in de bovenarm. Het scharniert met de ellepijp en het spaakbeen, die samen de onderarm vormen. Het spaakbeen is het dunste bot van de drie. De punt van de elleboog waar je soms op steunt, is het uiteinde van de ellepijp. De Latijnse naam voor de ellepijp is de ulna, het spaakbeen is de radius en het bovenarmbot de humerus.
• Op de botten zitten pezen vast. Ze zijn de uitlopers van de spieren waarmee je je arm en hand beweegt. Bijvoorbeeld, de bicepsspier doet de elleboog plooien, met de triceps kan je hem strekken.
• Zenuwen doen de spieren werken, waardoor je je arm kan bewegen. Ze zorgen ook voor het gevoel in je hand en arm. De elleboogzenuw of nervus ulnaris is een belangrijke armzenuw.

Functie van de elleboog

Dankzij de elleboog kan je je arm plooien en strekken. Bovendien kan je je onderarm en hand omdraaien om hun lengteas, en daardoor de handpalm naar boven of naar onder draaien.

• Je verhaal: waar doet het pijn?
• Een uitwendig lichamelijk onderzoek van je elleboog.
• Meestal een röntgenfoto om te kijken of er soms een botspoor zit.
• Met een naaldje wordt het vocht uit de slijmbeurs gezogen. Daardoor worden de symptomen verzacht.
• Het uitgezogen vocht wordt onderzocht om de juiste oorzaak van de ontsteking te vinden: is het een infectie en welke ziektekiem is ervoor verantwoordelijk, of komt het doordat je een ontstekingsziekte hebt?
• Is het vocht etterig, dan is het te dik om het met een naald op te zuigen. Dan is een kleine insnede in de slijmbeurs beter om de etter eruit te laten lopen.
• Is het vocht niet etterig, dan spuit de arts soms meteen na het opzuigen  cortisone in de slijmbeurs om de ontsteking te behandelen. Daarna komt je elleboog een dag of tien in een drukverband of gips terecht.

• ​Zwelling rond de top van de elleboog. Door de ontsteking komt er meer vocht in de slijmbeurs en zwelt ze op.
• De huid rond de top van de elleboog wordt rood en warm.
• Pijn, vooral wanneer je je elleboog plooit of erop duwt.
• Je kan wat moeite hebben om de arm te bewegen.
• Koorts en een ziek gevoel, als de ontsteking het gevolg is van een infectie met een ziektekiem. De overige symptomen zijn dan ook feller en strekken zich verder uit over de arm dan alleen de punt van de elleboog.

• ​Een ijskompres en niet-steroïdale ontstekingsremmers zoals ibuprofen helpen tegen de pijn en de ontsteking.
• Is er geen infectie, vermijd dan vooral de uitlokkende factoren: steun minder op je elleboog. Draag eventueel een elleboogbeschermer als je er toch vaak moet op steunen.
• Je krijgt antibiotica als het een bacteriële ontsteking is.
• Heb je een algemene ontstekingsziekte zoals reuma of jicht, dan moeten de geneesmiddelen die je daartegen neemt misschien bijgestuurd worden.

Operatie

Helpt niets van dit alles en blijven de zwelling en ontsteking bestaan, dan wordt de slijmbeurs operatief verwijderd. Zit er een botspoor, dan wordt dat meteen mee uitgehaald. Het is een kleine ingreep die niet raakt aan de rest van het gewricht.

• De operatie gebeurt onder volledige verdoving. Je mag nog dezelfde dag naar huis.
• De elleboog zit een tiental dagen in het gips.

Revalidatie en herstel

• Kinesitherapie is niet nodig. Wel zal je dokter je uitleggen welke oefeningen voor je elleboog je mag uitvoeren. Dat mag al na enkele dagen.
• Na een tweetal weken  is de huid goed hersteld.
• Na drie tot vier weken mag je je elleboog weer helemaal bewegen.

Verwikkelingen

Elke operatie heeft risico’s, ook deze. Gelukkig komen ze niet vaak voor.

• Infectie.
• Nabloeding.
• Heel af en toe komt de slijmbeurszwelling terug.

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken:

• een stoot tegen of val op de elleboogpunt beschadigt de slijmbeurs.
• Herhaaldelijke irritatie van de slijmbeurs. Bijvoorbeeld door vaak met de elleboog te steunen op een hard oppervlak, zoals een tafel of een bureaublad. Vandaar de bijnaam studentenelleboog.
• Een plaatselijke infectie met een ziektekiem. Wanneer de huid boven de slijmbeurs beschadigd wordt door bijvoorbeeld een schaafwonde of een insectenbeet, kunnen bacteriën in de slijmbeurs terechtkomen en er een infectie veroorzaken. Soms is er zelfs geen duidelijke beschadiging van de huid te zien.
• Een algemene ontstekingsziekte zoals reumatoïde artritis of jicht veroorzaakt sneller bursitis.
• Een botspoor. Dat is een aangroei van botmateriaal op de top van het elleboogbot, veroorzaakt door irritatie van de onderliggende pezen.